آشنایی با پتروشیمی مارون

آشنایی کلی با تاریخچه پتروشیمی مارون

فهرست مطالب

پتروشیمی مارون، یکی از ارکان اصلی صنعت پتروشیمی ایران، با هدف تولید اتیلن، پروپیلن و سایر محصولات با ارزش افزوده، در سال ۱۳۷۷ در منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی ماهشهر تاسیس شد. این مجتمع عظیم، به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان الفین در کشور، نقش بسزایی در تامین مواد اولیه صنایع پایین‌دستی و توسعه اقتصادی منطقه ایفا می‌کند.داستان شکل‌گیری پتروشیمی مارون، به سال‌ها قبل از تاسیس رسمی آن بازمی‌گردد. در واقع، ایده ایجاد یک واحد الفین بزرگ در منطقه ماهشهر، در قالب طرح‌های توسعه‌ای صنعت پتروشیمی کشور مطرح شد. پس از بررسی‌های کارشناسی و مطالعات امکان‌سنجی، در نهایت تصمیم به احداث مجتمع پتروشیمی مارون در این منطقه گرفته شد.

موقعیت استراتژیک پتروشیمی مارون، دسترسی آسان به منابع خوراک (گازهای غنی پارسیان و ایلام)، نزدیکی به آب‌های بین‌المللی و زیرساخت‌های حمل و نقل مناسب، از جمله مزایای این مجتمع محسوب می‌شود. این مزایا، نقش مهمی در کاهش هزینه‌های تولید و افزایش رقابت‌پذیری محصولات پتروشیمی مارون در بازارهای داخلی و خارجی ایفا کرده است.پتروشیمی مارون، از زمان آغاز به کار خود، همواره در تلاش بوده است تا با بهره‌گیری از دانش فنی روز دنیا، بهینه‌سازی فرآیندها و ارتقای کیفیت محصولات، نقش موثری در توسعه صنعت پتروشیمی کشور ایفا کند. این مجتمع، با سرمایه‌گذاری در پروژه‌های تحقیق و توسعه، در تلاش است تا سبد محصولات خود را متنوع‌تر کرده و ارزش افزوده بیشتری ایجاد کند.

خوراک پتروشیمی مارون

خوراک اصلی پتروشیمی مارون، گاز اتان است که از گازهای غنی استخراج شده از میادین گازی پارسیان و ایلام تامین می‌شود. اتان، پس از انتقال به پتروشیمی مارون، به عنوان ماده اولیه اصلی برای تولید اتیلن مورد استفاده قرار می‌گیرد. اتیلن، به نوبه خود، ماده اولیه برای تولید پلی‌اتیلن‌ها و سایر محصولات با ارزش افزوده است.

علاوه بر اتان، پتروشیمی مارون از مقادیر کمی پروپان و بوتان نیز به عنوان خوراک استفاده می‌کند. این مواد نیز از گازهای غنی استخراج می‌شوند و به عنوان مواد اولیه کمکی در برخی از واحدهای تولیدی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

مقدار حجم خوراک:

بر اساس اطلاعات موجود، پتروشیمی مارون سالانه به حدود 1.1 میلیون تن گاز اتان نیاز دارد. میزان پروپان و بوتان مورد استفاده در این مجتمع، در مقایسه با اتان، بسیار کمتر است و در حدود چند ده هزار تن در سال تخمین زده می‌شود.

محصولات پتروشیمی مارون

پتروشیمی مارون به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان الفین در ایران، سبد متنوعی از محصولات پتروشیمی را تولید می‌کند. محصولات اصلی این مجتمع عبارتند از:

1. اتیلن: اتیلن، مهم‌ترین محصول پتروشیمی مارون است و به عنوان ماده اولیه در تولید پلی‌اتیلن‌ها و سایر مواد شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. پتروشیمی مارون سالانه حدود 500 هزار تن اتیلن تولید می‌کند.

2. پلی‌اتیلن سنگین (HDPE): پلی‌اتیلن سنگین، یک نوع پلیمر ترموپلاستیک است که در تولید لوله‌ها، مخازن، فیلم‌ها و سایر محصولات پلاستیکی کاربرد دارد. پتروشیمی مارون سالانه حدود 300 هزار تن پلی‌اتیلن سنگین تولید می‌کند.

3. پلی‌اتیلن سبک (LDPE): پلی‌اتیلن سبک، یک نوع پلیمر ترموپلاستیک است که در تولید فیلم‌های بسته‌بندی، کیسه‌ها، روکش‌ها و سایر محصولات پلاستیکی کاربرد دارد. پتروشیمی مارون سالانه حدود 300 هزار تن پلی‌اتیلن سبک تولید می‌کند.

4. پروپیلن: پروپیلن، یک ماده شیمیایی است که در تولید پلی‌پروپیلن، آکریلونیتریل و سایر مواد شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. پتروشیمی مارون سالانه حدود 100 هزار تن پروپیلن تولید می‌کند.

5. بوتادین: بوتادین، یک ماده شیمیایی است که در تولید لاستیک مصنوعی، نایلون و سایر مواد شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. پتروشیمی مارون سالانه حدود 40 هزار تن بوتادین تولید می‌کند.

6. بنزین پیرولیز: بنزین پیرولیز، یک محصول جانبی است که در فرآیند تولید اتیلن به دست می‌آید و به عنوان یک ماده اولیه در تولید بنزن، تولوئن و زایلن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

علاوه بر محصولات ذکر شده، پتروشیمی مارون محصولات دیگری نیز به صورت جزئی تولید می‌کند. محصولات پتروشیمی مارون، در صنایع مختلفی از جمله صنایع پلاستیک، بسته‌بندی، خودروسازی، ساختمان‌سازی و نساجی کاربرد دارند.

واحد های پتروشیمی مارون

پتروشیمی مارون از واحدهای مختلفی تشکیل شده است که هر کدام نقش خاصی در تولید محصولات پتروشیمی ایفا می‌کنند. واحدهای اصلی این مجتمع عبارتند از:

1. واحد الفین (Ethylene Plant): این واحد، قلب پتروشیمی مارون است و وظیفه تولید اتیلن را بر عهده دارد. در این واحد، گاز اتان به عنوان خوراک اصلی، تحت فرآیند کراکینگ حرارتی قرار گرفته و به اتیلن تبدیل می‌شود.

2. واحد پلی‌اتیلن سنگین (HDPE Plant): این واحد، اتیلن تولید شده در واحد الفین را به پلی‌اتیلن سنگین تبدیل می‌کند. پلی‌اتیلن سنگین، در تولید انواع محصولات پلاستیکی مانند لوله‌ها، مخازن و فیلم‌ها کاربرد دارد.

3. واحد پلی‌اتیلن سبک (LDPE Plant): این واحد، اتیلن تولید شده در واحد الفین را به پلی‌اتیلن سبک تبدیل می‌کند. پلی‌اتیلن سبک، در تولید انواع محصولات پلاستیکی مانند فیلم‌های بسته‌بندی، کیسه‌ها و روکش‌ها کاربرد دارد.

4. واحد بوتادین (Butadiene Extraction Unit): این واحد، بوتادین را از برش چهار کربنی (C4) جدا می‌کند. بوتادین، در تولید لاستیک مصنوعی، نایلون و سایر مواد شیمیایی کاربرد دارد.

5. واحد یوتیلیتی (Utility Plant): این واحد، وظیفه تامین آب، برق، بخار و سایر خدمات جانبی مورد نیاز واحدهای تولیدی را بر عهده دارد.

6. واحد آفسایت (Offsite Facilities): این واحد، شامل مخازن ذخیره مواد اولیه و محصولات، سیستم‌های بارگیری و تخلیه، و سایر تاسیسات پشتیبانی است.

7. واحد تصفیه پساب (Wastewater Treatment Plant): این واحد، وظیفه تصفیه پساب‌های صنعتی تولید شده در واحدهای مختلف را بر عهده دارد.

8. واحد بازیافت گازهای فلر (Flare Gas Recovery Unit): این واحد، گازهای فلر را جمع‌آوری کرده و پس از تصفیه، به عنوان سوخت در واحدهای مختلف مورد استفاده قرار می‌دهد.

لازم به ذکر است که این لیست، شامل واحدهای اصلی پتروشیمی مارون است و ممکن است واحدهای فرعی دیگری نیز در این مجتمع وجود داشته باشند.

موقعیت جغزافیایی پتروشیمی مارون

پتروشیمی مارون در منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی ماهشهر واقع شده است. ماهشهر شهری بندری در جنوب غربی ایران و استان خوزستان است. این منطقه به دلیل وجود منابع غنی نفت و گاز، به عنوان یکی از مهم‌ترین مراکز پتروشیمی کشور شناخته می‌شود.